ضدعفونی آب با استفاده از کلر به چه صورت انجام می شود؟

بسیاری از استخرهای خانگی از ضد عفونی کننده های شیمیایی برای ضدعفونی آب استخر استفاده می کنند. افزودن این مواد باعث از بین رفتن میکروارگانیسم های بیماری زا می گردند. حدود 100 سال است که  روش کلر زنی روشی رایج برای ضدعفونی آب استخر معرفی گردیده است.

کلر چیست

کلر یکی از رایج ترین ضدعفونی کننده ها برای ضدعفونی آب است. از كلر و مشتقات آن همانند هيپوكلريت سديم (هیپوکلراید مایع)، هيپوكلريت كلسيم (گرانول یا قرص)، هیپوکلریت لیتیوم یا ایزوسیانورات کلر در روند ضدعفونی آب استخرها استفاده می شود. هنگامی که هر یک از این ترکیبات با آب تماس برقرار می کنند، اسید هیپوکلروئیدی، عامل فعال ضد عفونی کننده را آزاد می کنند.

زمان کشف کلر

احتمال می رود که گاز کلر در قرن سیزدهم کشف شده باشد. کلر (Cl2) اولین بار در سال 1774 توسط کارل ویلهلم  شیمیدان سوئدی به شکل خالص تهیه گردید. وی سنگ های قهوه ای رنگ (دی اکسید منگنز) را با  هیدروکلریک اسید گرم نمود. هنگامی که این مواد گرم می شوند، پیوندها شکسته می شوند و منجر به تولید کلرید منگنز (MnCl2) ، آب (H2O) و گاز کلر (Cl2) می گردد.

مکانیسم واکنش:

MnO₂ + 4HCl -> MnCl₂ + Cl₂ + 2H₂O

استفاده از کلر به عنوان ضد عفونی کننده

کلر یکی از پرکاربردترین مواد ضدعفونی کننده است. این ماده بسیار کاربردی است. بسیاری از استخرهای خانگی از ضد عفونی کننده های شیمیایی برای ضدعفونی آب استخر استفاده می کنند.  افزودن این مواد باعث از بین رفتن میکروارگانیسم های بیماری زا می گردند. حدود 100 سال است که روش کلر زنی روشی رایج برای ضدعفونی آب استخر معرفی گردیده است.

کلر را می توان به راحتی مورد استفاده قرار داد، همچنین اندازه گیری و کنترل آن نیز بسیار راحت است. این ماده نسبتا ماندگار و ارزان است.

کلر دارای کاربردهای فراوانی است، از جمله: غیر فعال کردن پاتوژن ها در آب آشامیدنی، آب استخر و فاضلاب، ضدعفونی مناطق خانگی و به عنوان سفید کننده در صنعت نساجی.

در زیر فهرستی از تعاریف مفیدی که به شما در درک شرایط و وظایف استفاده از مواد ضدعفونی کننده کلر کاربرد دارد، آمده است:

کلر آزاد

برای رسیدن به بهترین کیفیت ممکن از آب، توصیه می گردد که کلر آزاد باقی مانده در کمترین سطح قرار گیرد تا کیفیت میکروبیولوژیکی رضایت بخش باشد.

رسیدن به این امر در دوز کمتر از  0.5 میلی گرم بر لیتر تا حداکثر 1 میلی گرم بر لیتر با PH  بین 7.2 تا 7.4 امکان پذیر خواهد بود.

کلر ترکیب شده یا کلرآمین

کلر آمین محیط  بایستی حداقل ممکن باشد، به طور کلی میزان آن باید کمتر از سطح کلر آزاد و به صورت ایده آل نصف یا کمتراز سطح کلر ازاد باشد.

استخرهایی که به گونه ای مطلوب طراحی و اجرا نشده اند، ممکن است نیازمند مقدار بیشتری کلر آزاد باشند. استخرهایی که گاهی اوقات شار اضافی به آنها وارد می شود، نیازمند استفاده بیشتر از مقادیر ذکر شده برای ضدعفونی هستند.

هنگامی که در یک استخر کلر آلی یا غیر آلی اضافه میگردد، در واقع این کلر آزاد است که به باکتری ها و آلاینده ها حمله می کند و آنها را از بین می برد. هنگامی که کلر وارد عمل میشود، کلر ترکیب شده و به عنوان کلرامین شناخته می شود. کلرآمین ماده ای بی اثربوده، بوی کلر را می دهد و ممکن است باعث التهاب چشم ها و غشاهای مخاطی شود. ضمنا توجه گردد که بوی نامطبوع استخر ها نیز به دلیل وجود کلرآمین در آب استخر است.

کلر به طور مداوم در استخر مصرف می شود و عوامل مختلفی میزان مصرف کلر را تعیین می کند، از جمله: فرکانس حمام، دمای آب، نور خورشید و حجم استخر. برای اندازه گیری میزان کلر از یک کیت تست استفاده می شود. اکثر کیت ها کلر آزاد را اندازه گیری می کنند، اما برای اندازه گیری کلرآمین نیاز است که میزان کل کلر اندازه گیری شود. در واقع میزان کل کلر برابراست با مجموع کلر آزاد و کلرآمین.

استفاده بسیار زیاد از کلر آلی باعث تجمع اسید سیانوریک در استخر می گردد. در صورتی که محتوای اسید سیانوریک محیط بالاتر از 100 ppm  باشد،  بایستی افزودن کلر به اب قطع گردد. اسید سیانوریک را می توان با افزودن آب به محیط حذف نمود.

اسید سیانوریک به عنوان یک تثبیت کننده کلر عمل می کند، به عنوان مثال، مانع از تجزیه کلر توسط نور خورشید می گردد.

بنابراين توصيه مي شود سطح اسيد سيانوريک آب استخر بین 10 تا 20  ppm براي استخرهاي خارجي نگه داشته شود.

مقادیر دستورالعمل استفاده از کلر

کلر آزاد: 0.5-1.5 ppm

کلر ترکیبی: 0-0.5 ppm

کل کلر: 0.5-1.5 ppm

اسید سیانوریک: 0-20 ppm

اصطلاح Ph به چه معناست

pH معیاری است برای تعیین میزان اسیدی بودن. مقیاس pH از 0 به 14 متغیر است، در حالی که pH 7 خنثی است. اگر pH آب بالاتر از 7 باشد، آب قلیایی است؛ اگر زیر 7 باشد، آب اسیدی است. pH مطلوب برای آب استخر 7.4 است، زیرا این همان pH است که در چشم انسان و غشای مخاطی وجود دارد. همچنین در  pH =7.4 عملیات ضد عفونی با کلر بسیار خوب عمل می کند.

                            نمودار تاثیر میزان کلر بر PH

pH پایین باعث چه مشکلاتی می شود

• خورندگی آب می شود که به قطعات مکانیکی استخر آسیب می رساند.
• تحریکات چشم و غشاهای مخاطی می گردد.
• آسیب به خطوط لوله استخر می شود.
• برای کاهش pH، از بی سولفات سدیم و برای افزایش آن از کربنات سدیم استفاده می شود.