تعریف آب خاکستری

آب خاکستری مجموعه ای از فاضلاب های ظرفشویی، دستشویی و حمام می باشد و می تواند با ایجاد ساز و کاری جدید، برای آبیاری فضاهای سبز مجتمع ها مورد استفاده قرار گیرد.

استفاده مجدد از آب خاکستری باعث کاهش مصرف آب های سطحی و زیر زمینی می شود. این آب تقریبا 50 تا 80 درصد فاضلاب شهری را تشکیل می دهد. بر طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی (WHO) آب خاکستری (Gray Water) به پساب منازل مسکونی گفته می شود که با فاضلاب یا همان Black Water در تماس نباشد آب خاکستری نام خوبی است برای برخی از آب مصرف شده در خانه ها، آبی که به واسطه فعالیت های خانگی کدر شده و در ضمن از منظر بهداشتی چیزی بین آب تمیز و فاضلاب است.

آب خاکستری روشن

آب خاکستری روشن شامل آب حمام،دوش و لباسشویی می باشد که غلظت آلاینده های آن نسبت به فاضلاب خانگی کمتر است. آلاینده های شیمیایی معمول موجود در آب خاکستری روشن شامل صابون، شامپو، رنگ مو خمیر دندان و شوینده های مختلف می شود. همچنین شامل میکرو ارگانیسم های بیماری زا که ناشی از شستشوی بدن و لباس ( همراه با باکتری و ویروس) می باشد.

آب خاکستری تیره

آب خاکستری تیره که شامل آب خاکستری روشن به همراه فاضلاب آَشپزخانه و ماشین های ظرفشویی می باشد که وجود ذرات غذا، روغن، چربی و شوینده ها سبب افزایش بار آلودگی و میکرو ارگانیسم های بیماری زا خواهد شد.

تقسیم بندی آب خاکستری

آب خاکستری از نظر حجم تولید شده و همچنین کیفیت آن دامنه وسیعی را شامل می شود، بنابراین بر مبنای نوع و مقدار فیلتراسیون یا تصفیه می تواند به انواع مختلفی تقسیم گردد.

• آب خاکستری که مستقیما و بدون تصفیه مجدد مورد استفاده قرار می گیرد.
• آب خاکستری که به صورت کوتاه مدت ذخیره و سپس مورد استفاده قرار می گیرد: در این مورد یک تصفیه مقدماتی و اولیه شامل فیلتر کردن و حذف مواد اضافی روی سطح آب و همچنین ته نشین سازی مواد سنگین در کف مخزن را شامل می گردد.
• آب های خاکستری با حداقل تصفیه فیزیکی و شیمیایی: در این مورد برای توقف رشد باکتری ها در زمان ذخیره سازی و نگهداری آب خاکستری از حداقل تصفیه فیزیکی و شیمیایی به خصوص استفاده از کلرید و برمید استفاده می شود.
• آبهای خاکستری با سیستم بیولوژیکی: در این سیستم برای هضم مواد آلی ناخواسته ای که در آب خاکستری جمع شده اند از باکتری های هوازی و بی هوازی استفاده می شود.
• آب های خاکستری با سیستم بیومکانیکال: در این سیستم ترکیبی از تصفیه فیزیکی و بیولوژیکی مورد استفاده قرار میگیرد.
• آبهای خاکستری با سیستم هیبرید: در این مورد ترکیبی از روش های ذکر شده در بالا مورد استفاده قرار میگیرد.

موارد استفاده از آب خاکستری

آب خاکستری می تواند در مصارف آب خانگی غیر شرب و بهداشتی مانند فلش تانک توالت، لباسشویی، بام سبز، آبیاری زير سطحي و قطره اي باغچه ، شستشوی حیاط و خودرو، موارد مشابه استفاده قرارگیرد. همچنین در مصارف عمومی نیز برای آبیاری فضای سبز شهری، مصرف آتش نشانی، شستشوی جداول خیابان ها، حیاط مدارس و دیگر محوطه های شهری و فلش تانک سرویس های عمومی مورد استفاده قرارگیرد. در ساخت و ساز بنا، در مصارف صنعتي مثل سيستم هاي خنك كننده، اسـتفاده در ديـگ بخـار و همچنـين جهـت مصـارف زيست محيطـي، سـرگرمي و تفريحاتي كه تماس مستقيم با بدن وجود ندارد از قبيل استخر (غير شنا)، آب نما، درياچه‌هاي مصنوعي، ازدياد آب تالابها، درياچه ها، مرداب‌ها و در تغذيه مصنوعي آب زيرزميني بخصوص در آبخوانهايي كه با بيلان منفي مواجه هستند مورد استفاده قرار گيرد. بايد توجه شود كه  هر نوع استفاده به كيفيت آب خاكستري و نوع فرآيندهاي تصفيه انجام  شده بر روي آن بستگي دارد.

مواردی که نمی توان از آب خاکستری استفاده کرد

از آب خاکستری به هیچ وجه برای آشامیدن، تهیه و طبخ خوراک، ماشین های ظرفشویی، بهداشت شخصی، پاشيدن روي سطح و برگ گياهان، آبياری سطحی گياهان و صيفی جات و هرگونه مواردی که مستقیما به سلامت و بهداشت وابسته باشد نباید استفاده شود.